W uprawie roślin liczy się nie tylko żyzność gleby, lecz również jej odczyn pH. Od niego zależy, czy roślina będzie miała odpowiednie warunki do rozwoju. Niektóre rośliny wymagają kwaśnej gleby, a inne obojętnej. W jaki sposób można sprawdzić odczyn gleby i czy można go zmienić?
Czym jest odczyn gleby i dlaczego jest taki ważny?
Odczyn gleby jest stosunkiem jonów wodoru do jonów wodorotlenowych w roztworze gleby. Odczyn jest jednym z najważniejszych parametrów gleby – to od niego zależy wzrost roślin. Badanie odczynu gleby najlepiej jest wykonać na wiosnę, tuż przed zasiewem. Z odczynu gleby można dowiedzieć się o:
- stopniu przyswajalności składników mineralnych i wody przez rośliny – im gleba jest kwaśniejsza, tym rośliny będą wolniej rosły i mogą być bardziej narażone na choroby,
- wymaganiach glebowych – większość roślin toleruje glebę o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym. Choć niektóre rośliny np. azalia, róża, wrzos czy borówka preferują ziemię o kwaśnym odczynie.
Wysokość pH | Odczyn gleby |
poniżej 4,5 | gleba bardzo kwaśna |
4,6- 5,5 | gleba lekko kwaśna |
5,6- 6,5 | gleba kwaśna |
6,6- 7,2 | gleba obojętna |
powyżej 7,3 | gleba zasadowa |
W jaki sposób można sprawdzić odczyn gleby?
Odczyn gleby można sprawdzić w każdej stacji chemiczno-rolniczej. Koszt takiego badania to niecałe 100 zł. Dużo lepszym rozwiązaniem jest zakup urządzenia do samodzielnego badania pH gleby. Najpopularniejszymi urządzeniami do tego są:
- kwasomierze – najbardziej popularny jest kwasomierz ze wskazówką, która pokazuje na skali wartość pH gleby,
- zestaw do badania gleby z rurką testową – jest to zestaw jednorazowy, a jego koszt nie przekracza kilkunastu złotych,
- papierki lakmusowe do gleby,
- elektroniczne przyrządy – jest to rozwiązanie dla rolników, ponieważ koszt takiego urządzenia jest wysoki,
- obserwacja chwastów – rodzaj chwastów wskazuje na odczyn gleby. Do najpopularniejszych chwastów wskazujących na odczyn gleby zalicza się:
- stokrotki, margaretki, koniczyna biała – gleba nieurodzajna,
- pokrzywa, Morzyca, gorczyca – gleba kwaśna,
- skrzyp polny, jaskra – gleba ciężka, podmokła;
- soda lub ocet – do słoiczka należy wsypać pobraną próbkę ziemi i zalać wodą destylowaną. Następnie na wierzch powstałego roztworu trzeba wsypać sodę oczyszczoną lub wlać trochę octu. Jeśli roztwór się zapieni, to gleba ma odczyn kwaśny. Jeśli w roztworze pojawią się bąbelki, to gleba ma odczyn zasadowy.
Jak pobrać glebę do badania?
Im więcej próbek zostanie pobranych, tym badanie będzie dokładniejsze. Przyjmuje się, że na 1 ar gleby należy pobrać 3-4 próbki z różnych części ogrodu. Górną warstwę gleby (około 5 cm) odgarnia się, a następnie pobiera próbkę z głębokości około 15 cm. Gdy wszystkie próbki ziemi zostaną pobrane z ogrodu, to należy je wymieszać ze sobą, a następnie pobrać próbkę główną.
Jak zmienić odczyn gleby?
Jeśli gleba ma odczyn:
- zasadowy – to należy ją zakwasić poprzez dodanie do ziemi torfu lub zastosowanie nawozów siarczanowych,
- kwaśny – należy na takiej glebie przeprowadzić zabieg wapnowania.
Zabieg zmiany odczynu gleby nie jest zabiegiem stałym. Dlatego tak ważna jest kontrola kwasowości gleby.